Trong thời đại số, điện thoại di động đã trở thành vật bất ly thân. Tuy nhiên, cùng với sự tiện lợi, người dùng thường xuyên phải đối mặt với vấn nạn tin nhắn rác và cuộc gọi rác gây phiền nhiễu. Từ những lời mời chào quảng cáo không mong muốn cho đến các cuộc gọi lừa đảo tinh vi, chúng không chỉ làm gián đoạn công việc mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về bảo mật thông tin cá nhân. Nhận thức được vấn đề này, các nhà mạng tại Việt Nam cùng với các cơ quan quản lý như Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ người dùng.
Đặc biệt, từ năm 2020, Chính phủ đã ban hành chương trình xây dựng Danh sách không quảng cáo (DoNotCall – DNC), tập hợp các thuê bao không muốn nhận tin nhắn và cuộc gọi quảng cáo. Việc tham gia vào danh sách này giúp người dùng chủ động kiểm soát thông tin nhận được trên điện thoại của mình. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn chi tiết và hiệu quả nhất để chặn tin nhắn rác và cuộc gọi rác một cách nhanh chóng, hoàn toàn miễn phí thông qua các kênh chính thức từ nhà mạng và cơ quan nhà nước.
1. Phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác qua hệ thống VNCERT
Hệ thống tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác và email rác của Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) là kênh chính thức để người dùng báo cáo trực tiếp các nội dung gây phiền nhiễu. Việc phản ánh giúp cơ quan chức năng thu thập thông tin, xác định nguồn phát tán và có biện pháp xử lý phù hợp.
Các bước thực hiện phản ánh trên website VNCERT:
Đầu tiên, bạn cần truy cập vào trang web chính thức của hệ thống VNCERT/CC tại địa chỉ sau:
https://chongthurac.vn/Tại giao diện trang chủ, bạn sẽ thấy các mục khác nhau. Hãy tìm và nhấn chọn vào mục Phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác để bắt đầu quá trình báo cáo.
Chọn mục phản ánh tin nhắn hoặc cuộc gọi rác trên giao diện website Chongthurac.vn của VNCERT
Tiếp theo, bạn sẽ được chuyển đến trang điền thông tin chi tiết về tin nhắn rác hoặc cuộc gọi rác đã nhận được. Tại đây, bạn cần cung cấp đầy đủ các thông tin theo yêu cầu của hệ thống để việc xử lý được chính xác.
Tại phần Loại phản ánh, bạn lựa chọn hình thức rác mà bạn muốn báo cáo, có thể là phản ánh cuộc gọi rác, tin nhắn rác hoặc email rác.
Chọn loại phản ánh là tin nhắn rác, cuộc gọi rác hoặc email rác trên hệ thống VNCERT
Sau khi chọn loại phản ánh, bạn cần nhập thông tin về nguồn phát tán nội dung rác, đó có thể là số điện thoại, địa chỉ email, hoặc một đầu số cụ thể. Tiếp theo, nhập số điện thoại phản ánh là số thuê bao của bạn đã nhận được tin nhắn rác hoặc cuộc gọi rác đó. Để cung cấp bằng chứng rõ ràng, bạn có thể nhập nội dung tin nhắn rác hoặc cuộc gọi rác bằng cách tải lên hình ảnh (chụp màn hình tin nhắn/cuộc gọi) hoặc file âm thanh (ghi âm cuộc gọi). Các định dạng được hỗ trợ bao gồm jpg, png, jpeg, amr, mp3, mp4, pdf và dung lượng mỗi tệp không quá 5MB.
Sau khi điền đầy đủ thông tin và tải lên bằng chứng (nếu có), bạn nhấn nút Phản ánh để gửi yêu cầu báo cáo đến hệ thống VNCERT/CC.
Điền thông tin chi tiết về nguồn phát tán và nội dung tin nhắn hoặc cuộc gọi rác để gửi phản ánh đến VNCERT
Hệ thống sẽ gửi một mã xác thực (OTP) đến số điện thoại mà bạn đã nhập trong phần “số điện thoại phản ánh”. Bạn cần nhập chính xác mã OTP này vào giao diện web để xác nhận việc gửi phản ánh là chính chủ. Cuối cùng, nhấn nút Hoàn thành để hoàn tất quá trình phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác.
2. Đăng ký tham gia Danh sách không quảng cáo (DNC) trên website Cục An toàn thông tin
Để chủ động ngăn chặn việc nhận tin nhắn quảng cáo và cuộc gọi quảng cáo, bạn có thể đăng ký số thuê bao của mình vào Danh sách không quảng cáo (DoNotCall) do Cục An toàn thông tin (AIS) quản lý. Khi số điện thoại của bạn nằm trong danh sách này, các tổ chức, cá nhân hoạt động quảng cáo qua điện thoại hoặc tin nhắn thương mại sẽ không được phép gửi nội dung quảng cáo tới bạn, trừ một số trường hợp ngoại lệ theo quy định của pháp luật.
Để đăng ký tham gia danh sách DNC, bạn thực hiện theo các bước sau trên website chính thức của Cục An toàn thông tin:
Truy cập vào website của Cục An toàn thông tin chuyên về quản lý tin nhắn và cuộc gọi quảng cáo tại địa chỉ:
Tại giao diện trang web, bạn sẽ thấy khu vực dành cho việc đăng ký. Hãy nhập chính xác số thuê bao di động mà bạn muốn đưa vào danh sách chặn tin nhắn, cuộc gọi rác, sau đó nhấn nút Đăng ký ở phía dưới.
Nhập số điện thoại của bạn để đăng ký tham gia danh sách không quảng cáo DNC trên website Cục An toàn thông tin
Hệ thống sẽ gửi một mã xác thực một lần (OTP) đến số điện thoại mà bạn vừa nhập. Hãy kiểm tra tin nhắn và nhập mã OTP này vào ô tương ứng trên giao diện trang web. Sau khi nhập mã OTP, nhấn nút Tiếp tục để xác nhận yêu cầu đăng ký tham gia dịch vụ chặn tin nhắn, cuộc gọi rác vào danh sách DNC.
Nhập mã OTP được gửi đến số điện thoại để xác nhận đăng ký chặn tin nhắn và cuộc gọi quảng cáo
Sau khi xác nhận thành công, hệ thống sẽ xử lý yêu cầu của bạn. Bạn sẽ nhận được thông báo xác nhận rằng thuê bao của bạn đã tham gia thành công vào Danh sách không quảng cáo. Kể từ thời điểm này, bạn sẽ hạn chế đáng kể việc nhận các tin nhắn và cuộc gọi quảng cáo không mong muốn.
Trong trường hợp bạn muốn hủy tham gia danh sách DNC (ví dụ: để nhận lại các tin nhắn khuyến mãi từ nhà mạng), bạn có thể thực hiện ngay trên trang web này. Chỉ cần nhập lại số điện thoại của bạn và nhấn nút Hủy đăng ký là được.
Ngoài ra, website còn cung cấp tính năng Tra cứu thuê bao để bạn kiểm tra xem số điện thoại của mình có đang nằm trong danh sách DNC hay không. Kéo xuống phần Tra cứu thuê bao, nhập số điện thoại và nhấn Tra cứu để xem trạng thái hiện tại.
3. Chặn tin nhắn rác, cuộc gọi rác qua tổng đài 5656
Tổng đài 5656 là một kênh thông tin hữu ích do Cục An toàn thông tin thiết lập, cho phép người dùng thực hiện cả việc phản ánh nội dung rác lẫn đăng ký/hủy tham gia Danh sách không quảng cáo (DNC) thông qua tin nhắn SMS. Tất cả các tin nhắn gửi đến đầu số 5656 đều được miễn phí cước viễn thông, giúp bạn tiết kiệm chi phí khi sử dụng dịch vụ này.
Dưới đây là các cú pháp tin nhắn bạn có thể sử dụng để gửi đến tổng đài 5656:
- Để phản ánh cuộc gọi rác: Soạn tin nhắn theo cú pháp V [nguồn phát tán] [nội dung cuộc gọi rác] gửi 5656. Thay thế
[nguồn phát tán]bằng số điện thoại gọi đến và[nội dung cuộc gọi rác]bằng tóm tắt nội dung cuộc gọi (ví dụ: quảng cáo bất động sản, vay tiền…). - Để phản ánh tin nhắn rác: Soạn tin nhắn theo cú pháp S [nguồn phát tán] [nội dung tin nhắn rác] gửi 5656. Thay thế
[nguồn phát tán]bằng số điện thoại hoặc đầu số gửi tin và[nội dung tin nhắn rác]bằng bản sao tin nhắn hoặc tóm tắt nội dung. - Để đăng ký vào danh sách không quảng cáo (DNC): Soạn tin nhắn theo cú pháp DK DNC gửi 5656. Sau khi gửi, số thuê bao của bạn sẽ được thêm vào danh sách này, giúp bạn hạn chế nhận quảng cáo.
- Để rút khỏi danh sách không quảng cáo (DNC): Soạn tin nhắn theo cú pháp HUY DNC gửi 5656. Nếu bạn muốn nhận lại các tin nhắn quảng cáo hợp pháp (ví dụ: khuyến mãi dịch vụ giá trị gia tăng từ nhà mạng), bạn có thể sử dụng cú pháp này.
- Để gửi bản sao tin nhắn quảng cáo (như một hình thức phản ánh): Soạn tin nhắn theo cú pháp FW [nội dung bản sao tin nhắn quảng cáo] gửi 5656. Cú pháp này giúp bạn chuyển tiếp trực tiếp nội dung tin nhắn rác đến hệ thống để xử lý.
Các cú pháp tin nhắn gửi đến tổng đài 5656 để phản ánh hoặc đăng ký/hủy DNC
Sử dụng tổng đài 5656 qua tin nhắn là một cách nhanh chóng và tiện lợi để thực hiện quyền không nhận quảng cáo hoặc báo cáo các hành vi spam, đặc biệt là khi bạn không có kết nối Internet ổn định để truy cập website.
4. Chặn tin nhắn, cuộc gọi quảng cáo trực tiếp từ nhà mạng (Viettel, MobiFone, VinaPhone)
Ngoài việc sử dụng các kênh chung của Cục An toàn thông tin và VNCERT/CC, người dùng cũng có thể chặn trực tiếp các tin nhắn và cuộc gọi quảng cáo được gửi từ chính nhà mạng mà mình đang sử dụng. Đây thường là các tin nhắn thông báo khuyến mãi, dịch vụ mới hoặc các chương trình ưu đãi dành cho thuê bao. Mỗi nhà mạng lớn tại Việt Nam (Viettel, MobiFone, VinaPhone) đều cung cấp cú pháp riêng để hỗ trợ người dùng thực hiện điều này.
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cho từng nhà mạng:
- Đối với thuê bao Viettel: Để ngừng nhận các tin nhắn và cuộc gọi quảng cáo từ nhà mạng Viettel, bạn chỉ cần soạn tin nhắn với cú pháp TC gửi đến tổng đài 199. Sau khi gửi tin nhắn này, hệ thống của Viettel sẽ ghi nhận yêu cầu và dừng gửi các nội dung quảng cáo thông thường đến số thuê bao của bạn.
Ví dụ soạn tin nhắn TC gửi 199 để chặn tin nhắn quảng cáo từ nhà mạng Viettel
- Đối với thuê bao MobiFone: Quy trình chặn tin nhắn quảng cáo từ nhà mạng MobiFone cũng rất đơn giản. Bạn soạn tin nhắn với cú pháp TC và gửi đến tổng đài 9214. Lưu ý, các tin nhắn khuyến mãi dịch vụ của MobiFone thường được gửi từ đầu số 098 hoặc hiển thị tên người gửi là “MobiFone”. Việc sử dụng cú pháp TC 9214 sẽ giúp bạn loại bỏ các tin nhắn này.
- Đối với thuê bao VinaPhone: Người dùng VinaPhone có thể chặn tin nhắn quảng cáo bằng cách nhắn tin với cú pháp TC gửi đến tổng đài 18001091. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nhà mạng VinaPhone có thể vẫn gửi một số loại tin nhắn đặc biệt không mang tính chất quảng cáo thương mại, ví dụ như tin nhắn kêu gọi ủng hộ các chương trình nhân đạo, cảnh báo thiên tai (lũ lụt, bão…). Các tin nhắn mang tính thông tin cộng đồng và khẩn cấp này có thể vẫn được gửi đến bạn ngay cả khi bạn đã đăng ký ngừng nhận tin nhắn quảng cáo thông thường.
Việc chặn quảng cáo trực tiếp từ nhà mạng là một lớp lọc bổ sung hiệu quả, giúp giảm thiểu lượng tin nhắn không mong muốn mà bạn nhận được hàng ngày.
Kết luận
Vấn nạn tin nhắn rác và cuộc gọi rác là một thách thức lớn đối với người dùng di động tại Việt Nam. Tuy nhiên, với sự vào cuộc của các cơ quan nhà nước và chính các nhà mạng, hiện nay đã có nhiều công cụ và phương pháp hiệu quả để người dùng tự bảo vệ mình. Từ việc phản ánh các nội dung spam làm phiền qua hệ thống VNCERT/CC, chủ động đăng ký số thuê bao vào Danh sách không quảng cáo (DNC) của Cục An toàn thông tin qua website hoặc tổng đài 5656, cho đến việc chặn trực tiếp tin nhắn quảng cáo từ chính nhà mạng mình đang sử dụng (Viettel, MobiFone, VinaPhone), mỗi phương pháp đều có ưu điểm riêng và có thể được sử dụng linh hoạt tùy theo tình huống.
Việc áp dụng đồng thời các biện pháp này sẽ giúp bạn hạn chế đáng kể tình trạng bị làm phiền bởi các nội dung không mong muốn, từ đó nâng cao trải nghiệm sử dụng điện thoại di động. Hãy là người dùng thông thái và chủ động bảo vệ không gian liên lạc cá nhân của mình.
Bạn đã thử các cách chặn tin nhắn rác, cuộc gọi rác nào chưa? Kết quả ra sao? Hãy chia sẻ kinh nghiệm và thắc mắc của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
Tài liệu tham khảo
- Cổng thông tin điện tử quốc gia về chống tin nhắn rác, cuộc gọi rác, email rác – Trung tâm VNCERT/CC: https://chongthurac.vn/
- Website Đăng ký/Hủy/Tra cứu Danh sách không quảng cáo (DNC) – Cục An toàn thông tin (AIS): https://khongquangcao.ais.gov.vn/
- Thông tin về tổng đài 5656 và các dịch vụ nhà mạng (tham khảo từ các nguồn tin tức uy tín về viễn thông tại Việt Nam).
